Osmanlı’nın üçüncü padişahı 1. Murat, Kosova Savaşı’nda öldürüldüğünden beri Balkanlar’ın mukadderatı hiç değişmedi. Kaos ve karmaşa bitmedi. En büyük acıları Balkan halkları çekti. Balkan halkları en yakın acıları 1992-1995 ortasında süren Bosna Savaşı’nda yaşadı. Ve etnik ayrımcılığın ne kadar tehlikeli olabileceğini yaşayarak gördü.
Balkanlar’da önemli bir yere sahip olan Bulgaristan, 11 Temmuz’da yine seçime gidiyor. 2006 yılında kurulan merkez sağ parti GERB’in (Bulgaristan’ın Avrupai Kalkınması için Yurttaşlar) başkanı Boyko Borisov (Komünist dönem başkanı Todor Jivkov’un yakın korumasıydı) 2009 yılında iktidara geldi. 170 bin soydaşımızın oyunu aldı. Ancak uygulamalarıyla Bulgaristan’daki azınlıklara hiçbir yararı olmadı. Bilakis Avrupa Konseyi’nin “faşist” dediği Karakaçanov’u savunma bakanı olarak atadı. Bir Türk düşmanı olan V. Simyonov ise “nüfus” siyasetinden sorumlu başbakan yardımcısı olarak atandı. Borisov’un tahminen tek azınlık mensubu olan Razgrad Valisi Günay Hüsmen ve her dönemin karşısı Güner Tahir geçtiğimiz hafta Trakya’da göçmen yoğunluklu kentleri ziyaret ettiler. Ama kendi paylaşımlarından da belirli olduğu üzere umduklarını bulamadılar.
2016 yılında AKP tarafından kurdurulan ve doğal olarak AKP’nin dünya görüşüne yakın olan Lütfi Mestan liderliğindeki DOST Partisi, 2017 yılında yapılan Bulgaristan parlamento seçimlerine katıldı. Seçimlerde oyların yüzde 2.9’unu (Kırcaali’de yüzde 21.6) aldıysa da Bulgaristan Ulusal Meclisi’nde sandalye kazanamadı. Daha sonrasında yapılan belediye seçimlerinde de başkanlık kazanamadı. AKP, 2019 seçimlerinde de DOST Partisi’ni destekledi. O dönem DOST için hazırlanan bir propaganda görüntüsünde Türkiye’nin Sofya Büyükelçisi Süleyman Gökçe, DOST Partisi’ne açıkça takviye verdi. Yaşanan olaylardan sonra Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı’na çağrılan Gökçe “persona non grata” yani istenmeyen adam ilan edildi ve Türkiye’ye geri döndü. AKP böylece Bulgaristan’da kendi siyaseti yaklaşımının prim yapmadığını yaşayarak görmüş oldu. Halbuki 1990 yılında kurulan DPS (Hak ve Özgürlükler Hareketi-HÖH) kurulduğu günden bu yana Bulgaristan’ın üniter yapısını savundu. Yalnızca Türklerin değil Bulgar, Roman ve Pomak halklarının da sesi oldu. Bulgaristan, 11 Temmuz seçimine bu sefer öbür bir atmosferde giriyor.
UMUT VERİCİ ADIM
HÖH önderi Mustafa Karadayı, Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine 4 Haziran’da Türkiye’ye geldi. Karadayı farklıca Türkiye’de parti başkanları ve Dışişleri Bakanı ile de bir ortaya geldi. AKP, CHP, MHP ve İYİ Parti liderleriyle görüşmelere HÖH lider yardımcıları İlhan Küçük ve Ahmet Ahmedov da katıldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu HÖH Partisi Genel Lideri Mustafa Karadayı ile görüşmesini Twitter’da değerlendirdi. Paylaştığı iletide Çavuşoğlu, “Dost ve komşu Bulgaristan’ın Hak ve Özgürlükler Hareketi Genel Lideri Mustafa Karadayı ve beraberindeki heyetle görüştük. Türkiye ve Bulgaristan ortasında dostluk köprüsü olan soydaşlarımızın her vakit yanındayız” sözlerini kullandı.
Dış siyasette “komşularla sıfır sorun” siyasetinden “sıfır komşu”ya kadar varan AKP iktidarı, yaşanan onca badireden ne kadar ders aldı bilinmez. Fakat gelinen noktada Meclis’te kümesi bulunan partilerin HÖH konusunda tıpkı noktada birleşmesi Türkiye ismine umut verici bir gelişme olarak görülebilir. Bunun haricinde HÖH’nin de azınlıkçı-etnikçi bir çizgiden fazla, temel hak ve özgürlükleri ortak hissede olarak alan bir yerden hareketle siyaset yapması başta Bulgaristan olmak üzere tüm Balkan coğrafyasının yüzyıllardan beri özlemini duyduğu bir ana eksen olabilir.
Bulgaristan’da 11 Temmuz’da yapılacak olan erken genel seçimler için Türkiye’de yaklaşık 120 tane sandıkta oy kullanılacak. Sandık açılması için 25 bin çifte vatandaşımız dilekçe verdi. Yaklaşık 200 bin soydaşımızın oy kullanması bekleniyor. Oyunu Bulgaristan’da kullanmak isteyen soydaşlarımız için 8-11 Temmuz ortasında PCR testi istenmeyecek. Ve her türlü kolaylık sağlanacak.
Bilhassa son on yılda Avrupa’yla bağlarını uygundan uyguna kuvvetlendiren Bulgaristan, böyle bir tabanda seçime gidiyor. Demokrasi, çağdaşlık, insan hak ve özgürlükleri konusunda daha fazla adım atacak olanların kazanacağı bir seçim tüm Balkan coğrafyasına iyi gelecektir.
GÜNAL YILMAZ
Cumhuriyet
